تحلیل و پیش‌بینی اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴

در سال ۱۴۰۴، فرصت اشتباه کردن وجود ندارد. شرایط اقتصادی کشور به‌شدت نوسانی است و عوامل متعددی بر آن تأثیر می‌گذارند. دو مسئله اصلی که آینده اقتصادی ایران را شکل می‌دهند عبارتند از:
1. ناترازی انرژی – حتی در صورت رفع تحریم‌ها، این مشکل به‌سادگی حل نخواهد شد.
2. تحریم‌ها – تحریم‌ها مانع اصلی اصلاحات اقتصادی در ایران هستند و تا زمانی که پابرجا باشند، نرخ دلار، تورم و رکود اقتصادی ادامه خواهد یافت. تغییر مسئولان و دولت‌ها نیز تأثیر چشمگیری بر اقتصاد نخواهد داشت.

تحلیل متغیرهای کلان اقتصادی

۱. تحریم‌های آمریکا و تأثیر ترامپ

• رفتارهای ترامپ همواره غیرقابل پیش‌بینی و همراه با نوسان بوده است.
• تقریباً تمامی تحریم‌های ممکن علیه ایران اعمال شده‌اند و ترامپ ابزار جدیدی در اختیار ندارد، جز یک مورد: تحریم نفت.
• اگر ترامپ بتواند فروش نفت ایران را به زیر ۵۰۰ هزار بشکه در روز برساند، اقتصاد کشور با شرایط دشواری مواجه خواهد شد.
• چه توافقی انجام شود، چه نشود، ایران با بحران انرژی (برق و گاز) روبه‌رو خواهد بود.

۲. بحران انرژی در ایران

• نیروگاه بوشهر ظرفیت تولید ۱,۰۰۰ مگاوات برق را دارد، اما کسری برق کشور در پیک مصرف حدود ۱۵,۰۰۰ مگاوات است، یعنی نیاز به ۱۵ نیروگاه مانند بوشهر داریم!
• برای جبران این کمبود، حداقل ۲۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و پنج سال زمان نیاز است.
• اقتصاد ایران به شدت به گاز طبیعی متکی است، اما به دلیل فرسودگی تجهیزات و رشد مصرف سالیانه، تأمین گاز با مشکلات جدی روبه‌رو است.

۳. چشم‌انداز بازارهای جهانی

• قیمت جهانی طلا روندی صعودی خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود تا ۳,۰۰۰ الی ۳,۱۰۰ دلار افزایش یابد.
• احتمال افت قیمت اُنس طلا وجود ندارد.
• سیاست‌های فدرال رزرو آمریکا مبنی بر بالا نگه‌داشتن نرخ بهره ادامه خواهد داشت، بنابراین ورود به بازار رمزارزها توصیه نمی‌شود.
• ارزش دلار در برابر سایر ارزها تقویت خواهد شد.

لینک مرتبط: تفاوت دارایی مالی و دارایی عملیاتی در چیست؟

سناریوهای محتمل برای اقتصاد ایران

۱. تنش نظامی و جنگ تمام‌عیار
۲. مذاکرات و توافق هسته‌ای
۳. ادامه شرایط فعلی و فشار حداکثری (محتمل‌ترین سناریو)

در سال ۱۴۰۴، دولت دست به جراحی اقتصادی نخواهد زد، زیرا نگران واکنش‌های اجتماعی غیرقابل پیش‌بینی است. سال آینده، تمرکز روی حفظ وضع موجود خواهد بود و انتظار تغییرات بنیادین وجود ندارد.

توصیه‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری برای سال ۱۴۰۴

✔ در بیزینس‌هایی که خرید مشتریان در آن‌ها قابل تعویق است (مانند مبلمان و پوشاک) سرمایه‌گذاری نکنید.
✔ فشار مالیاتی در سال آینده افزایش خواهد یافت، بنابراین بهترین مشاوران مالیاتی را در کنار خود داشته باشید.
✔ هر تصمیم اقتصادی مهمی را همین حالا بگیرید و اجرا کنید. منتظر تغییرات اساسی نباشید، چراکه اقتصاد ایران با همین روند ادامه خواهد یافت.
✔ بدهی ارزی ایجاد نکنید، اما مطالبات ارزی داشته باشید.
✔ از همکاری با دولت خودداری کنید، زیرا با مشکلات شدید مالی و کسری بودجه مواجه است.
✔ به سمت راه‌اندازی واحدهای تولیدی جدید نروید.
✔ هزینه‌های خود را به‌دقت مدیریت کنید و از ریخت‌وپاش‌های غیرضروری بپرهیزید.
✔ فعالیت‌هایی با دوره بازگشت سرمایه طولانی انجام ندهید.
✔ وام‌های با نرخ بهره بالا نگیرید و از پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی (کراودفاندینگ) دوری کنید.
✔ سرمایه‌گذاری روی طلا در بلندمدت سودآور است، اما نقره حباب دارد و خرید آن پیشنهاد نمی‌شود.
✔ خرید خودرو به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری توصیه نمی‌شود.
✔ در بازار مسکن، فقط روی واحدهای متراژ کوچک سرمایه‌گذاری کنید، چراکه توان خرید مردم کاهش یافته است.
✔ هم در ایران و هم در کشور دیگری بیزینس دلاری ایجاد کنید تا از ریسک‌های اقتصادی بکاهید.
✔ بازار بورس ایران از نظر ارزندگی شرایط خوبی دارد، اما به‌شدت به تحولات سیاسی وابسته است.

پیش‌بینی قیمت دلار در اسفند ۱۴۰۴

• در صورت فروش بالای ۷۰۰ هزار بشکه نفت در روز → دلار ۱۲۵,۰۰۰ تومان
• در صورت فروش زیر ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز → دلار ۱۳۶,۰۰۰ تا ۱۵۰,۰۰۰ تومان و بالاتر

لینک مرتبط: تامین مالی مالکانه و استقراضی چیست؟

جمع‌بندی

سال ۱۴۰۴، سالی پرچالش برای اقتصاد ایران خواهد بود. با توجه به چشم‌انداز کلی، هوشمندانه و سریع تصمیم بگیرید، اما ریسک‌های غیرضروری را به حداقل برسانید. کشور با همین فرمان پیش خواهد رفت، پس فرصت‌ها را شناسایی کنید و برای حفظ سرمایه خود استراتژی مناسبی داشته باشید.

دکتر سیامک قاسمی